Z wielkim smutkiem informujemy, że zmarła pediatra Jolanta Wadowska-Król. W latach 1974-1981, przeciwstawiając się całemu aparatowi władzy, uratowała przed zachorowaniem lub śmiercią na ołowicę tysiące dzieci mieszkających w pobliżu huty Szopienice w Katowicach. Dzięki jej działaniom zdecydowano również o rozbiórce domów stojących najbliżej komina huty. Lek. Wadowska-Król była bohaterką naszych czasów, osobą o wielkim sercu, niezwykle skromną i zawsze pełną energii.
Lek. Wadowska-Król studiowała na Wydziale Lekarskim Śląskiej Akademii Medycznej w Zabrzu. W 1968 roku uzyskała specjalizację z zakresu pediatrii i podjęła pracę w Poradni Rejonowej w Szopienicach, a później w Dąbrówce Małej. W latach 70. XX wieku wykryła problem narażenia na ołów dzieci z katowickich dzielnicy Szopienice, Burowiec i Dąbrówka Mała. Wszystko zaczęło się od chłopca, który cierpiał na nawracającą anemię. Dr Wadowska-Król skierowała go do kliniki w Zabrzu, gdzie zdiagnozowano ołowicę, a ówczesna konsultant wojewódzka w dziedzinie pediatrii prof. Bożena Hager-Małecka zasugerowała zbadanie większej liczby dzieci. Z powodu ołowicy pacjenci mieli problemy z chodzeniem, a choroba dawała im się we znaki w późniejszym życiu. Wielu z nich nie dożyło 50-tki. W szpitalach i sanatoriach, gdzie wysyłała ich Pani Doktor, zwana Matką Boską Szopienicką, mówiono o nich „ołowiki” i „ołowianki”. Badania prowadzone przez dr Wadowską-Król rzucały cień na wizerunek PRL, dlatego też ówczesne władze zdecydowały, że powinna zaniechać dalszego informowania o chorobie. Uznała jednak, że zdrowie jej pacjentów jest ważniejsze niż stopnie naukowe i poświęciła się dalszemu ratowaniu dzieci, co ostatecznie zamknęło jej drogę do kariery uniwersyteckiej.
Za swoją działalność Pani Jolanta Wadowska-Król została oficjalnie doceniona w 2005 r. przez Zarząd Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność”, który przyznał jej Złoty Medal „Solidarności”, a w 2013 r. wyróżniona Śląską Nagrodą Obywatelską oraz Zielonym Czekiem w kategorii „profilaktyka zdrowotna dotycząca zagrożeń schorzeniami związanymi ze stanem środowiska” przyznanym przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. W 2015 roku otrzymała odznakę honorową Rzecznika Praw Obywatelskich „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”. W 2017 roku dołączyła do grona Honorowych Obywateli Katowic zaś w 2021 roku uhonorowano ją tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego.
By upamiętnić lek. Jolantę Wadowską-Król w listopadzie 2018 r. w Katowicach przy ul. Gliwickiej odsłonięto mural z jej wizerunkiem. Historia Pani Doktor stała się także inspiracją dla Marty Fox, która w 2021 roku wydała książkę „Moja Ołowianko, klęknij na kolanko”. Działania lek. Jolanty Wadowskiej-Król doceniła również młodzież. Uczniowie jednej z katowickich szkół nakręcili o Wadowskiej-Król film pt. "Matka Boska Szopienicka".
Śmierć Jolanty Wadowskiej-Król to ogromna strata dla nas wszystkich. Najbliższym, w imieniu całej Społeczności Akademickiej, składamy najgłębsze wyrazy współczucia.
Autor zdjęcia: Jakub Dyl/ WKATOWICACH.eu
Dane wysyłającego:
Dominika Kardynał
